1.Гран — При: Шестаков Тимофей Иванович-Чоххуруос
Нюрба, Антоновка
2.Лауреат 1степени:
Копырина Елена Гаврильевна — Сайдыына
Усть-Алданский улус.
3.Лауреат 2 степени:Игнатьева Пелагея Семеновна-Намыына
Чурапчинский улус.
4.Лауреат 3 степени: Лукин Семен Титович — Тиит уола
5.Дипломант 1 степени:
Дьааҥы Кыыһа Сыралы Дьэбдьиэй Сиэнэ
Верхоянский улус.
6.Дипломант 2степени:
Хабарова Анна Степановна — Айталы
Намский улус.
7.Дипломант 3 степени: Меркурьева Антонина Павловна-Нууралдьын
Сунтарский улус.
Дипломанты :
- Сивцева Елизавета Петровна-Күндэйэ
Чурапчинский улус.
2.Михайлова Софья Семеновна-Эркээнэ
Намский улус.
3.Мойтохонова Анна Илларионовна
Верхневилюйский улус.
4.Шишигина Марфа Иннокентьевна
Мегино-Кангаласский улус.
5.Тарбахова Альбина Алексеевна-Таатта кыыһа Дьохсоҕон
Таттинский улус.
6.Старостина Любовь Николаевна-Чөрүмчээнэ
Верхоянский улус.
7.Неустроева Марианна Ариановна-МАрыйаана
Амгинский улус.
8.Никифорова Наталия Николаевна-Сайыына
Амгинский улус.
9.Санникова Зоя Лукинична-Үчүгэй
Якутск
10.Тихонова Ольга Михайловна-Күндүүнэ
Хангаласский улус.
11.Сорошева Дария Ивановна
Таттинский улус.
12.Петрова Татьяна Николаевна — Айтыына
Эвено — Бытантайский улус.
13.Осипова Елизавета Николаевна — Тупсууна
Нюрбинский улус.
14.Саввина Валентина Саввична-Оһуордаах
Якутск
15.Силина Розалия Михайловна
Якутск
16.Евсеева Каджана Николаевна-Чэлгийэ
Сунтарский улус
НЬУРГУҺУННАР ДАЛБАРДАР
Кэлбит сааспыт бэриэтчитэ
Кэлэр кэскил кэрэһитэ,
Сырдык күммүт сыгыйыга
Сылаас салгын дыгыйыга,
Арыы сыһыы дьаралыга
Алаас кырдал аралыга,
Хайгыыр харах ханыылааҕа
Хаарыан кэрэ таһаалааҕа,
Халыан сүрэх нохтолооҕо,
Хаамар далбар холооннооҕо,
Дохсун уолан баардыылааҕа
Добун санаа тардыылааҕа,
Күөгэл нусхал сотолонон
Көмүс күҥҥэ тосхоллонон,
Холус дьыбар хотун кыыһа
Хоруоналаах ньургуһуна..,
Ньуолах тымыр тардынаҥҥыт
Нуоҕайаҥҥыт тылла, үүнэ,
Нуурал кэми ыймахтааҥҥыт
Нуоҕалдьыһан кэрэтийэ,
Сүрэхпитин сүүдүйэҥҥит
Сүргэбитин сөргүтэҥҥит,
Көмүөл сааһы көҥөрүтэн
Көҕүөр күөҕү үлүһүтэн,
Сытыы кылыс сарадахтан
Сыыйа тарда утахтанан,
Илгийээхтиир сылаас тыынтан
Илбистэнэ кынаттанан,
Көрөр харах дьүккэтигэр
Көөчүктэнэ дьэрэлиһэн,
Эҥин санаа үктэлигэр
Эҥэрдэһэн сэлэлэһэн,
Үрүҥ күнүм аратыгар
Үрүмэлии дьаккылдьыһа,
Үүммүккүтүөн,барахсаттар
Үктэл иэҥҥэ доҕулдьуһа…
Ыллам санаа ырыа буолар
Ыллыктарын киэргэтэҥҥит,
Добун хоһоон тойук буолар
Дорҕооннорун тэнитэҥҥит,
Саха уолан сүрэҕигэр
Саймаарыччы тэтэрэҥҥит,
Чоҕул хара хараҕыгар
Чопчулана бэһирэҥҥит,
Туохтан маннык санаа мөхсөр
Туруккутун тупсардыгыт,
Халыан санаа хайгыы сөҕөр
Хартыынатын хаамтардыгыт?,
Уордаах кыһын уорҕаларын
Уоскутардыы умсугута,
Сааскы дьыбар сахсааннарын
Саамайдааҥҥыт сыҕарыта,
Кылыгырыы устар көҥүс
Кытылыгар үөрдээтигит,
Түбүгүрэ түөһэр көҕүс
Түөлбэтигэр бүөмнээтигит,?
Ньургуһуннар барахсаттар..,
Ньуолах түүлээх далбардар…
ЧОХХУРУОС
22.05.2025 сыл Ньурба к.
Сахам түөрт кэмин таптыыбын.
Төрүт былыргы кэмтэн,
Төрүттэрбит саҕаттан
Төлкөлөрүн түстээбит,
Төрөөбүт айылҕабыт
Түөртүүр кэмин барытын,
Туохтааҕар да астынан
Тапталынан көрсөбүт !
Хаарынан бүрүллүбүт,
Хараҥатын халыппыт,
Хаарыйталыыр тымныылаах,
Халыһыйар туманнаах,
Харах сөҕөр суһумнаах
Хайҕаллаах дьүкээбиллээх,
Хаарыан тыйыс кыһыммыт !
Күммүт уһаан күндээрэн,
Күлэ — үөрэ мичийэн
Кууһар сылаас иэйиинэн,
Көмүрүөнү уулларар,
Көмүөл мууһун атаарар,
Күүстээх үлэ көтөллөөх
Кэлбит сааһы таптыыбыт !
Уйгу — быйаҥ кэһиилээх,
Кэҕэ кыылбыт этиилээх,
Сирин аһа үүнүүлээх,
Саамал кымыс утахтаах
Үрүҥ тунах ыһыахтаах,
Солко — нуолур таҥастаах
Сайыммытын көрсөбүт!
Көмүһүнэн бүрүйэн
Кэрэ көстүү бэлэхтиир,
Кыһыҥҥытыҥ бэлэмнээн
Хаҕыс тыалын үрдэрэр,
Хаһыҥынан хаарыйар,
Барык — сорук халлааннаах
Күһүммүтүн сирбэппит !
Копырина Елена Гаврильевна — Сайдыына
Уус — Алдан Бороҕо
Сахам сирэ барахсан
Сахам сирэ барахсан,
Үллүк хаардаах кыһыннаах,
Кырыа дьэҥкир ураннаах,
Дьүкээбилэ оһуордаах.
Сахам сирэ барахсан,
Үрүҥ туман хаттыктаах,
Дьалхааннаах аргыардаах,
Хоту бааллаах байхаллаах.
Сахам сирэ барахсан,
Чысхаан тыынын баһыйар,
Чаҕаан күүһүн муоһалыыр,
Сайдар-үүнэр дьоннордоох.
Сахам сирэ барахсан,
Дойдум кэрэ кэриилээх,
Долгун-күөгэл кэрэлээх,
Киирбэт үрүҥ күннэрдээх…
Сахам сирэ барахсан,
Самаан сайын уйгулаах,
Саамал кымыс утахтаах,
Алгыс ыһыах уруйдаах!
Сахам сирэ барахсан,
Үөскүүр-кэлэр ыччата,
Биһиктээбит дойдутун,
Сайдар суолун ыйыаҕа.
Өй-Үөрэх, күөн-көрсүһүү
Атын омуктуун үктэһэ,
Тургутар билиилэрэ,
Киэҥ үктэли дабатыа.
Сахам сирэ барахсан,
Саламанан бэлэхтээх,
Аал уотугар кэһиилээх,
Ийэ сиригэр тапталлаах!
Сахам сирэ барахсан,
Эн, үрдүктэн үрдүккэ,
Үрүҥ күҥҥэ, сырдыкка,
Дабайдар,дабайан ис!
Сахам сирэ, бааргын, эн!
Уоспат таптал сыдьаайа,
Ил-эйэ, Барҕарыы, дьол!
Арыаллаатын айхала!
Намыына-Игнатьева П.С.
Чурапчы.
Подснежник Туймады.
Где морозы крепки и долги,
Где метель завывает упрямо,
Пробивая сугробов круги,
Первый вестник весны долгожданной.
На долине святой Туймаада
Распускается нежный цветок,
Словно Севера луч, как звезда,
Он совсем-совсем не одинок.
Подснежник, хрупкий стебелек,
Ты дух предков Саха хранишь,
Как древний сказ Олонхо далек,
Ты шёпотом с ветром говоришь.
Ты сила предков, их завет,
Что в сердце бережно храним,
Ты новой жизни первый свет,
Тобой мы дышим и живём.
Помнит наша земля Олонхо
Дни правления Дыгына Дархана,
Как вставал из пепла народ,
Не сдаваясь пред трудною долей.
И цветок этот малый, простой,
Символ стойкости, веры, мечты,
Наполняет нас силой святой,
Воплощенье земной красоты.
Лукин Семен Титович, Тиит уола. г.Якутск.
ДОРООБО, НЬУРГУҺУН !
Дорообо, Ньургуһун — сир ийэм симэҕэ,
Тоҥ буору тобулан нуоҕайан тураҕын,
Күн күлүм сылааһын эргиччи иҥэрэн
Күүс-күдэх эбинэн тыллаҥҥын кэрэҕин.
Дьоро күн, Ньургуһун — айылҕам бэлэҕэ,
Килбик кыыс кэриэтэ куоҕайан ылаҕын,
Саас аайы сыһыыны бастакы киэргэтэн
Ис куппун дуоһутан мичээрдээн иэйэҕин.
Үтүө күн, Ньургуһун — тапталым таайыыта,
Кистэлэҥ санаабын үллэстэр дьүөгэҕин,
Саас аайы абылаҥ сүүрээнин иҥэрэн
Олоҕу саҥалыы чэлгитэ үөрдэҕин.
Кэрэ күн, Ньургуһун — сандал саас сирдьитэ,
Хаҕыс тыал налыйар эрэллээх илдьиккин,
Хаар-хаһыҥ кылаанын сыппата күүһүрэн
Сылааны киэр кыйдаан дьолунан сырдыыгын.
Дорообо, Ньургуһун, күөх сирэм киэргэлэ,
Толлубат тыыҥҥыттан уйулҕам долгуҥнуур,
Санаабар ып-ыраас дьэргэлгэн дьиримниир,
Сандаарар саҕахха угуйа мичиҥниир.
Дьэбдьиэй Сиэнэ Дьааҥы Адыаччы 2025
НЬУРГУҺУН
Тоҥ буору тобулан,
Күн диэки тардыһан,
Саас аайы тыллаҕын
Ньургуһун барахсан.
Хоһооҥҥо тиһиллэн,
Ырыаҕа ылланан,
Хотугу хоһуунчаан
Сүрэҕи үөрдэҕин.
Эйиэхэ тэҥниибин,
Хорсун санаалаах уолаттары,
Уот сэрии толоонугар,
Ийэ дойдуларын көмүскүүр
Эр хоодуот Хотойдору.
Баҕардым Эйиэхэ
Тэҥнэнэ туттуохпун,
Түһүүлээх,тахсыылаах олохпор,
Эн курдук дьулуурдаах,
Тулуурдаах буолуохпун.
Дьэрэкээн көбүөрү
Сыһыыга тэлгээҥҥин,
Айылҕа кэрэтэ
Сүргэни көтөхтүҥ.
Кэрэни кэрэхсээн,
Саас аайы эн тыллаар,
Кэскили түстээҥҥин,
Эйэни айхаллыы уруйдаар.
Анна Хабарова-Айталы.
Кэрэтиэн,сахам сирин сайына.
(Хоһоон)
Аҕыс ый тыйыс
тымныылаах
Кырыа кыһын кыйданна,
Халыҥ хаар хаптайда,
Көмүөл мууһа көтөҕүлүннэ.
Үрдүк сиргэ,хонууларга
Саас илдьитэ буолан,
Тоҥ буору тобулан
Нуолдьаҕай ньургуһун
Нуоҕайа тылынна.
Ача күөх отум
Алаас аайы аҥаарыйда,
Бэттиэмэ күөх отум
Бэркэ чэчирии чэлгийдэ,
Айгыр-силик айылҕам
Силигилии сириэдийдэ.
От-мас иччилэрэ
Эрэкэ-дьэрэкэ
оҕолор
Дьиэрэҥкэй тэптилэр.
Самаан күөх сайыммыт
Эдьэн Иэйэхсит буолан
Илин диэкиттэн
Илгийэ тыынан,
Сылаас салгынын ыытан
Эркээйилээх тыллаах
Эргиллэн кэлээхтээтэҕэ!
Антах хайыһан
Күлүм аллайда,
Бэттэх көрөн
Мичик гынна,
Сырдыгынан сыдьаайда.
Сэттэ үүс тириититтэн ти
гиллибит
Саҕынньаҕын сайбаччы кэтэн,
Тоҕус киистэн
Дьаптайан тикпит
Дьабака бэргэһэтин
Төбөтүн оройугар уурунан
Тупсарыылаах
тылынан
Кэпсии-ипсии турда:
«Уол оҕоҕут
Кута-сүрэ буоллун,-«диэн
Түүлээх оноҕоһу
Түннүгүнэн киллэрэн
Уҥа хоннох анныгар
Туора кыбыннарда.
«Кыыс оҕоҕут
Кута-сүрэ буоллун,-«диэн
сытыы кыптыыйы
Хаҥас хоннох анныгар
Өрө кыбыннарда.
Ол кэнниттэн
Үс курдаах
Моҕол ураһа саҕа
Дьолбут-соргубут тосхойдо:
Сиэрэй кытыт биэ
Кистээн дьырылатта.
Өҕүрүмэр кунан курдук
Өрөгөй талааммыт
Бөөҕүнэччи мөҥүрээтэ,
Алта саастаах
Саадьаҕай атыыр оҕус курдук
Саргы-дьаалы салалынна!!!Күөххэ үктэммиччэ,
Ынах сүөһү
Сайылыкка үүрүллэн
Үрүлүйэр үүт
Үрүйэлии сүүрдэ,
Үрүҥ ас дэлэйдэ,
Үөрүү-көтүү үрдээтэ.
Үтүө сайын кэлбитинэн
Үтүөнү,кэрэни
үксэтиэҕиҥ,
Олохпутун,кэскилбитин түстүөҕүҥ.
Уйгуну оҥорооччу,
Быйаҥы биэрээччи
Уруй-туску,
Уруй-туску,
Уруй-туску!!!
Меркурьева Антонина Павловна.
Сунтаар улууһа.
Куокуну.
21.05.2025.