…….. Кыһыммыт биһиэнэ.
Кыһыммыт кэрэтэ биһиэнэ
Күөх халлаан умайа кыыһара,
Дьүкээбил суһумун үҥкүүтэ,
Дьэргэлгэн эриэккэс дьиримэ.
Кыһыммыт биһиэнэ ырааһа
Кырсалыы кылбаарар таһаата,
Сыа хаарбыт туналы сырдыга,
Сарсыарда кыраһа кылбара.
Кыһыммыт биһиэнэ тымныыта
Сытыытык хаарыйар чысхаана,
Түптэлэс, тумнарар тумана,
Хаарынан ытыйар буурҕата.
Кыһыммыт ырыата биһиэнэ
Тоҥ мутук тоһуттар дорҕооно,
Тииҥ маска хатаастар тыастара,
Тоҥсоҕой торулуур тоҥсуура.
Хаар кыыһа хабдьыбыт мааныта,
Тыа кыыһа саарбабыт бастыҥа,
Аар тайҕа арҕахтаах кыыллара:-
Барыта кыһыммыт далбара!
Маргарита Егорова.
Ньурба улууһа.Чуукаар.
Өбүгэбит сиригэр
Тыйыс тымныы кыһыннаах,
Чыгдаан дьыбар кыыдааннаах,
Уораан салгын уорҕалаах
Сахам сирэ барахсан !
Кындыа кыһын кэллэ диэн,
Кэлии — барыы аччаабат,
Үргүөр тымныы буолла диэн,
Үлэ -хамнас тохтообот.
Хотон ,сүөһү үлэтин
Хоһуун дьоннор кыайаллар,
Хабыр чысхаан диэбэттэр ,
Хонон ,өрөөн хаалбаттар.
Туман — имэн аргыстаах ,
Булчут ыырын батыһар,
Атын миинэн сыбдыта ,
Бултаан -алтаан астынар.
Үрүҥ хаары бурҕатан ,
Сылгыһыппыт элээрэр,
Хаһан аһыыр биэлэргэ
Эбии отун тарҕатар.
Кырыа хаардаах да күҥҥэ ,
Күлэ — үөрэ мичийэ,
Хаачыр — куучур үктэнэ ,
Хаалыктаахтар хаамаллар .
Тумарыктаах да тыалга ,
,,Чэгиэн олох,, дьонноро,
Ойбоҥҥо дьэ сөтүөлээн ,
Ойуоккалаан тэйэллэр.
Ханныктаах да чысхааҥҥа,
Дьиэбит иһэ илгийэ,
Оҕо — уруу ,бар дьоммут ,
Дьоллоох эрэ буоллуннар.
Өрөкүйэр тымныылаах,
Өбүгэбит сиригэр,
Саха сыдьаан дьонноро,
Сайда,үүнэ туруохпут
Tатьяна Куличкина -Дедюкина (Татыйаас)
Кыһын
Ким эрэ кэтэһэр кэлиэхтээх кыһыны:
Кэмигэр туттаары идэһэ сүөһүнү,
Сөптөөхтүк харайан, тоҥорон уураары,
Кыһыннаах — сайыҥҥа харалаах буолаары.
Ким эрэ кэтэһэр
хаҥкыылыы охсоору,
Салааска сосуһан сыырдартан түһээри,
Сыа хаары чөмөхтүү бырахса оонньоору,
Дьэ уонна, кэтэһэр кэһиилээх
Моруоһу.
Ким эрэ тымныыттан саараҥныыр сааһыран:
Көрдөһөр куйаартан сымнаҕас кыһыны,
Этэҥҥэ туоратан күөх сиргэ үктэтиэн,
Эмиэ биир кыһыны сааһыгар эбиниэн.
Кэлиэҕэ кыһыммыт үлэтин толоро:
Сир кырсын тоҥорон кыраһа сабыылыа,
Күннэтэ күүркэйэ көмөр хаар дьаптайыа,
Аар тыатын, дойдутун кыстык хаар суорҕанныа.
Күннэтэ күүһүрдүө, умнубат буолуоҕа,
Томороон тымныытын, будулҕан туманын,
Кэмигэр уһууран кыахтарын көрдөрүө,
Уохтарын таһааран
баар ,,баайын» хапсытыа.
Ол эрэн, сахаҕа Аар Айыы Тойоммут
Анаара, аһына анаабыт көй күөҕү —
,,Кыыс сайын илгэтин иҥэрэ туһан»,- диэн.
Хаһаастаах буоларга, кыһыны туоруурга.
Екия 10.2024
Дьокуускай
ТЫМНЫЫ ИЧЧИТЭ — ДЬЫЛ ОҔУҺА
Муустаах байҕал киэлиттэн,
Хотугулуур муораттан,
Тоҥ хаһаа дойдуттан,
Муус кыаһаан сириттэн Айгыһынна Улуу кыыл,
Сүдү күтүр айаас кыыл,
Ураа лаҥкыр муостардаах
Сахам Дьылын оҕуһа.
Чысхаанынан ыһыахтаан
Мөҥүрээтэ лоҥкунаан,
Хаһаайынын көрдөрөн
Орулаата сорунан,
Сытыы кылыс муостара
Кылааннара килбэйдэ,
Уордаах тыйыс хараҕа
Туналытта, маҥхатта.
Кулгаахтарын ньолотон
Олоотоото, киэбирдэ,
Таныытынан уһууран
Туманынан бүрүйдэ,
Төбөтүнэн илгистэн
Силлиэтинэн силэйдэ,
Тоҥуу хаары хаһыйан
Буурҕатынан бурҕайда.
Аам-даам тыына уһунна
Дойду аайы тэнийдэ,
Мутук тостор тымныыта
Баараҕыйан олордо,
Оргууй аҕай хардыылаан
Күүһүн-уоҕун ылынна,
Алта ыйга сэтэриир
Киэбин-куобун хомунна.
Сахам Улуу оҕуһун
Бурҕачыйар дьыбарын
Аҕыс кырыы кылаана
Уорастыйа тарҕанна,
Сири-уоту сабардаан
Хараҥанан халыйда,
Чолбон сулус арыаллаан
Дьүкээбилин сандаарта.
Дьэбдьиэй Сиэнэ
Дьааҥы
01.12.2024.
Тохсунньу ый.
Тохсунньу төрөөбүт мин ыйым
Тулуурдаах дьулуурдаах ыйааҕым,
Тохтообот суруллар тосхолум,
Тобуллар сахалыы толкуйум
Тохсунньу торулуур тымныыта
Тоҥорон кэбиспэт тапталбын,
Тахсар күн эбиллэр сырдыга
Тумаҥҥа муннарбат санаабын.
Тыһыргыыр Аал уотум сылааһа
Тымныыга бэриммэт былааһа
Оргуйар олоҕум ойуутун
Толорор сиппэтэх оһуорун.
Тохсунньу-кыһыммыт оройо,
Томороон кыстыкпыт ортото,
Саҥа дьыл хаһаастаах сахаҕа
Оһоҕун күөдьүтэр саҕаһа.
21 01 24
Наталия Борисова-Атаскаан Кыыһа. Хорообут,Мэҥэ-Хаҥалас
Кыһын мантан саҕаланар...
Кыһын мантан саҕаланар,
Кырса хаар саҕаланар,
Кырымахтаах сону кэтэн
Сир сылаастык сууланар...
Кыһын мантан саҕаланар,
Күммүт улам хараҥарар,
Халлаан Сиигэ угуйа
Алмаас таастыы турулуйар...
Кыһын мантан саҕаланар,
Чысхаан көлөтүн тэринэр,
Мууһурбут кэһиитин тиэнэн
Уһун айаҥҥа турунар...
Кыһын мантан саҕаланар,
Тыынар тыыннаах уйаланар,
Тыйыс тымныыны туораары
Халыҥ хаһаас мунньунар...
Кыһын мантан саҕаланар,
Харыйачаан киэркэйэр,
Саҥа Дьылы кэтэһэн
Мөһүүрэнэн симэнэр...
Кыһын мантан саҕаланар,
Оҕо-аймах оонньуу тахсар,
Хатыыскалаан,сырылаан
Иэдэстэрэ кытарар...
Кыһын мантан саҕаланар,
Саҥа сылбыт саҕаланар,
Сүрэх аайы эрэл кыыма
Дьолу түстээн уйаланар...
Светлана Андреева-Маайа Сиэнэ
712295@bk.ru
89142712295
Дьокуускай куорат